KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ SONRASI HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİMSEL STRES DURUMLARININ BELİRLENMESİ: KİLİS İLİ ÖRNEĞİ
Özet Görüntüleme: 327
/ 
PDF İndirme: 117
Anahtar Kelimeler:
Hemşirelik Eğitimi, Eğitimsel Stres, DepremÖzet
Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin deprem sonrası eğitimsel stres durumlarının belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada etik kurul, kurum ve ölçek kullanım izni ile katılımcı onamları alınmıştır. Veriler, Tanıtıcı Özellikler ve Deprem Bilgi Formu ve Hemşirelik Eğitimi Stres Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma verileri SPSS 25.0 programında tanımlayıcı istatistikler olarak sayı, yüzde, ortalama ve min-max, normallik testleri, normal dağılım gösteren veriler için varyans analizi ve bağımsız örneklem t testi, normal dağılım göstermeyen veriler için Mann Whitney U testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışmaya katılan ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf toplam 240 hemşirelik öğrencisinin yaş ortalaması 21,80±1,41(19-28), %70,8’i kadın ve %95,8’i deprem sırasında deprem bölgesi illerinde ikamet etmektedir. Yapılan istatistik karşılaştırmalarda kadın öğrencilerin, 23 yaş ve üzeri öğrencilerin, deprem sonrası yüz yüze eğitime başlama konusunda tedirgin olan ve deprem sonrası okul binasına güven duymayan öğrencilerin ölçek toplam ve alt boyut puan ortalamaları istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak hemşirelik öğrencilerinde en fazla stres yaratan durumlar sınavlara hazırlanmak ve sınavlara girmek, acı çeken bir hastayı izlemek, bütün bir gün çalıştıktan sonra ders çalışmak zorunda olmak ve bir hastaya bakım verirken hata yapma korkusu olarak belirlenmiştir. Bu konuda daha kapsamlı araştırmaların yapılması gerekmektedir.
Referanslar
Atabey E. Türkiye Deprem Ülkesi. 2024, Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/378691924_TURKIYE_DEPREM_ULKESI (Erişim Tarihi: 12.04.2025)
Ağın Gözükızıl C, Tezcan S. Cumhuriyet’in yüzüncü yılında Türkiye’de afetler: 06 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi. Kent Akademisi. 2023;16(Türkiye Cumhuriyetinin 100. Yılı Özel Sayısı| Special Issue for the 100th Anniversary of the Republic of Türkiye):97-114. https://doi.org/10.35674/kent.1353445
SBB. (2023). 2023 Kahramanmaraş ve Hatay depremleri raporu (Türkiye Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Deprem Sonrası Değerlendirme Raporu). Erişim adresi: https://www.sbb.gov.tr/2023-kahramanmaras-ve-hatay-depremleri-raporu/ (Erişim Tarihi: 12.04.2025)
Cankardaş S, Sofuoğlu Z. Deprem ya da yangın deneyimlemiş kişilerde travma sonrası stres bozukluğu belirtileri ve belirtilerin yordayıcıları. Turkish Journal of Psychiatry, 2019;30(3):151-156. https://doi.org/10.5080/u23613
Telli Yamamoto SG, Altun D. Türkiye'de deprem sonrası çevrimiçi öğrenmenin vazgeçilmezliği. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 2023;6(2):125-136. https://doi.org/10.32329/uad.1268747
Küçükakın PM, Yıldırım Taştı Ö, Çobanoğlu R, Türkmenoğlu T. The post-disaster response of a higher education institution in Türkiye: Insights from students and instructors. International Journal of Disaster Risk Reduction. 2024;102:104293. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2024.104293
Karaman F, Çakmak S, Yerebakan AN. Covid-19 pandemisi’nde hemşirelik öğrencilerinin eğitimi: Uzaktan eğitim süreci ve etkileri. IGUSABDER. 2021;:571–580. https://doi.org/10.38079/igusabder.982350
Fırat Kılıç H. Hemşirelik öğrencilerinin eğitim stresi ve mesleki benlik saygısı arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2018;5(1):49-59. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.431130
Büyükbayram Z, Bıçak Ayık D. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik eğitimi ile ilgili stres düzeylerinin belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020;4(2):90-99. https://doi.org/10.46237/amusbfd.562097
Karaca A, Yıldırım N, Ankaralı H, Açıkgöz F, Akkuş D. Hemşirelik Eğitimi Stres Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2014;16(2):29-40. https://doi.org/10.69487/hemarge.695747
Koçoğlu E, Demir FB, Ulukaya Öteleş Ü, Özeren E. Post-earthquake trauma levels of university students evaluation: Example of 6 February Kahramanmaraş Earthquake. Higher Education Studies. 2023;13(2):121-127. https://doi.org/10.5539/hes.v13n2p121
Kaya M, Bayram SS. Determining the impact of earthquakes on university students' hope and anxiety levels. International Journal of Disaster Risk Reduction. 2024;110: 104637. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2024.104637
Yağız K. Spor Bilimleri öğrencilerinin 2023 Büyük Depremi ile ilişkili uzaktan eğitime yönelik görüşlerinin incelenmesi. Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 2023;6(1):13-25. https://doi.org/10.48133/igdirsbd.1318517
Erdoğdu F. & Atabay M. (2023) Deprem Sonrası Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitime Yönelik Görüşleri. Çetinkaya E. (Ed.). Tüm Yönleriyle Depremler ve Etkileri. Berikan Yayınevi, Ankara. s. 81-94.
Koçer A, Koçak O. 2023 depremleri ve uzaktan eğitimin yükseköğretim öğrencilerinin psikolojik durumlarına etkisi. Açıköğretim Uygulamaları Ve Araştırmaları Dergisi. 2024;10(1):71-91. https://doi.org/10.51948/auad.1324641
Basnet BK. Earthquake and its impacts on education: Aftermath Nepal quake 2015. The European Educational Researcher. 2020;3(3):101-118. https://doi.org/10.31757/euer.332
Mavi D, Tuti G. The Reflections of Earthquakes on Education: Insights From School Managers. Sakarya University Journal of Education. 2023;13(4):701-720. https://doi.org/10.19126/suje.1380907
Gümüş Şekerci Y, Ayvazoğlu G, Çekiç M. Üniversite öğrencilerinin afet risk algısı ve sürdürülebilir deprem farkındalık düzeyinin incelenmesi. Sağlık ve Toplum. 2024;34(3):134-146.
Şahin Y, Lamba M, Öztop S. Üniversite öğrencilerinin afet bilinci ve afete hazırlık düzeylerinin belirlenmesi. Medeniyet Araştırmaları Dergisi. 2018;3(6):149-159.
Genç Köse. B, Gümüşler Başaran. A, Kefeli Çol B. Depreme maruz kalan hemşirelik öğrencilerinin akademik güdülenme ve mesleki tutumları: Vaka-kontrol çalışması. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2024;11(1):163-170. DOI: 10.54304/SHYD.2024.01069
Sönmez Sarı E, Terzi H. A qualitative study on Turkey’s earthquakes, the century’s catastrophe: Perspectives and coping methods of surviving nursing students. International Nursing Review. 2025;72(1):e13042. https://doi.org/10.1111/inr.13042
Yiğit D, Açıkgoz A. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin deprem stresi ile baş etme stratejilerini uygulama düzeyi. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi. 2024;6(3):446-455. https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1415741
Aloğlu N, Güllü A. 2023 Kahramanmaraş merkezli depremleri yaşamış olan hemşirelik öğrencilerinin deprem stresi ile başetme stratejilerinin incelenmesi. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi. 2024;7(2):75-83 https://doi.org/10.53493/avrasyasbd.1341759
İpekçi NN, Sungur M, Atsal Kılıç B. Determination of the post-earthquake trauma levels of nursing students living in the earthquake area in Turkey: The case of Kilis. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2024;12(2):465-477. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1388293
Demir Erbil D, Hazer O, Akçam E, Akkoyun S. Examination of the individual's strategies to cope with earthquake stress: The Case of Kahramanmaraş Earthquakes, Turk Deprem Arastirma Dergisi. 2024;6(2):434-451. https://doi.org/10.46464/tdad.1472770
Yildiz E, Karagözoğlu Ş. Ağırlıklı olarak uzaktan eğitim alan mezuniyet aşamasındaki hemşirelik öğrencilerinin mesleki hazır oluşluk ve algılanan stres düzeylerinin belirlenmesi: Tanımlayıcı çalışma. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences. 2024;16(1):178-186. doi:10.5336/nurses.2023-99938
Gray-Toft P, Anderson JG. The Nursing Stress Scale: Development of an instrument. Journal of Behavioral Assessment. 1981;3:11-23. https://doi.org/10.1007/BF01321348
Rhead M. Stress among student nurses: Is it practical or academic?. Journal of clinical nursing. 1995;4(6):369-376. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.1995.tb00038.x
Akkaya G, Babacan Gümüş A, Akkuş Y. Hemşirelik öğrencilerinin eğitim stresini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi. 2018;15(4).202-208. doi:10.5222/HEAD.2018.202
Çakar M, Yıldırım Şişman N, Oruç D. Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamalarında karşılaştıkları sağlık riskleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2019;12(2):116-125.
Birimoglu Okuyan C, Deveci E. Sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin stres durumları ve stresle baş etme yöntemleri. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences. 2020;23(2):205-11. https://doi.org/10.17049/ataunihem.469787
Aslan H, Akturk U. Nursing education stress levels of nursing students and the associated factors. Annals of Medical Research. 2018;25(4):660-666. doi: 10.5455/annalsmedres.2018.06.108
Özdemir H, Khorshıd L, Zaybak A. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik eğitimine ilişkin yaşadıkları stres düzeyinin belirlenmesi. Turkish Journal of Science and Health. 2020;1(2):20-28.
Sritoomma N, Domkrabg N. Stress levels and coping patterns of nursing students in an international program practicum. The Malaysian Journal Of Nursing. 2017;9(2):64-70.
Labrague LJ. Stress, stressors, and stress responses of student nurses in a government nursing school. Health Science Journal. 2013;7(4):424-435.
Pulido‐Martos M, Augusto‐Landa JM, Lopez‐Zafra E. Sources of stress in nursing students: a systematic review of quantitative studies. International Nursing Review. 2012;59(1):15-25. https://doi.org/10.1111/j.1466-7657.2011.00939.x
Güler Ö, Çınar S. Hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları stresörler ve kullandıkları başetme yöntemlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. Sempozyum Özel Sayısı. 2010;1: 253-261.
Ergin E, Çevik K, Çetin SP. Hemşirelik öğrencilerinin eğitimlerine ilişkin algıladığı stres ve stresle baş etme davranışlarının incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2018;15(1):16-22. doi:10.5222/HEAD.2018.016
Karabacak Çelik. A. Deprem sonrası travma belirtileri, umut ve iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi. TRT Akademi. 2023;8(18):574-591. https://doi.org/10.37679/trta.1275268
Aylaz R, Balkaya F, Uncu F. Üniversite öğrencilerinde deprem sonrası travma düzeyleri ile uyku kaliteleri arasındaki ilişki: Kesitsel bir çalışma. Türk Psikiyatri Dergisi. 2025;36:29. https://doi.org/10.5080/u27374
Rasido. I., ve Patodo. M. Post disaster: Earthquake, tsunami, liquefaction mental health prevalence of Tadulako University students. Enfermería Clínica. 2020;30(4):214-218. https://doi.org/10.1016/j.enfcli.2019.10.071
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
