Bu, 2023-03-29 tarihinde yayınlanan eski bir sürüm. Güncel gürüme buradan erişebilirsiniz.

TÜRKİYE’NİN DOĞUSUNDA BİR ÜNİVERSİTEDE ÇALIŞAN ÖĞRETİM ÜYELERİNDE AKILCI İLAÇ KULLANIMI

Özet Görüntüleme: 408 /

PDF İndirme: 276

Yazarlar

Aliye Bulut Gaziantep Islamic Science and Technology University
Çağla Yiğitbaş Giresun Üniversitesi https://orcid.org/0000-0002-3789-1156
Melek Yılmaz Konya City Hospital, Pediatric Intensive Care Clinic, Konya/ Turkey https://orcid.org/0000-0002-8851-8773

DOI:

https://doi.org/10.55433/gsbd/144

Anahtar Kelimeler:

Akılcı ilaç kullanımı, Üniversite, Akademisyen, Bilgi Düzeyi.

Özet

Bu çalışma, Doğu Anadolu bölgesindeki bir üniversitede çalışan öğretim üyelerinde akılcı ilaç kullanımıyla ilgili bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Doğu Anadolu bölgesindeki bir üniversitenin merkez kampüsündeki öğretim üyeleri oluşturmuştur ve araştırmaya 301 kişi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Anket formunda, katılanların sosyo demografik özelliklerini ve Akılcı İlaç Kullanımı ile ilgili bilgi düzeylerini belirleyen sorular (32 adet) yer almaktadır. İstatistiksel değerlendirmelerde sayı ve yüzde, değerleri ile sıra ortalamaları verilmiştir. Araştırmada ki-kare testi yapılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmada yaş aralığının (χ²= 7.928 p = 0.094), cinsiyetin (χ²= 3.110 p = 0.078), medeni durumun (χ²= 1.039 p = 0.308), akademik unvanın (χ²= 3.734 p = 0.443), kronik hastalık durumunun (χ²= 2.170 p = 0.141) reçetesiz ilaç alışkanlığı açısından fark oluşturmadığı belirlenmiştir. Bir kamu üniversitesinde çalışan öğretim üyelerinin akılcı ilaç kullanımıyla ilgili bilgi düzeylerinin istenen düzeyde olmadığı ve bazı eksikliklerin olduğu görülmektedir. Gerek sağlıkla ilgili gerek sağlıkla ilgili olmayan alanlarda görev yapan tüm akademisyenlerde Akılcı İlaç Kullanımı bilincini oluşturmak için, hizmet içi eğitimler ve akılcı ilaç kullanımı ile ilgili kurslara katılım oranının arttırılması şarttır.

Referanslar

Kayaalp SO. Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. Editör: Kayaalp SO. 13. Baskı. Ankara: Pelikan Yayıncılık. 2012;140-54.

World Health Organization. The Rational Use of Drugs : Report of the Conference of Experts, Nairobi, 25-29 November 1985. World Health Organization; 1987.

Ulusoy HB, Sumak T, Sahin S, Gültekin H. Kayseri'de pratisyen hekimlere verilen groningen modeli akılcı ilaç kullanımı eğitiminin değerlendirilmesi. Erciyes Tıp Dergisi 2011;33(4):309-16.

Kayaalp SO. Farmakolojiye Giris, Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji (Ed S. O. Kayaalp). 10. Baskı. Ankara: Hacettepe-Tas Kitapçılık Ltd. Sti.; 2002.

Peköz Ö. Araştırma Görevlilerinin Akılcı İlaç Kullanımına Yönelik Tutum ve Davranışları. Uzmanlık Tezi. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi. İzmir; 2018.

Yağar F, Soysal A. Akılcı ilaç kullanımı ile ilgili hastane uygulamalarının değerlendirilmesi: Asistan hekimler örneği. IJMEB 2018;14(1):81-96.

Kutsal YG. Yaşlanan dünya ve yaşlanan insan. Birinci Basamak İçin Temel Geriatri. Ankara: Algı Tanıtım; 2012.

Özen B, Erten Z, Bülbül T. Kuşaklar Arası Akılcı İlaç Kullanımı. Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;27(3):199-204. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eujhs/issue/42158/507558.

Pınar N. Adana İlindeki İnsanların İlaç Kullanım Alışkanlıkları. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, Adana, 2010.

Uysal B, Kurutçu Ş, Ekici AM. Erişkinlerdeki Akılcı İlaç Kullanım Bilgi Düzeyinin Ölçülmesi, Journal of Social And Humanities Sciences Research, 2019; 6(32):179-189.

Özçelikay G. Akılcı İlaç Kullanımı Üzerinde Bir Pilot Çalışma, Ankara Ecz. Fak. Dergisi 2001:30(2) 9-18.

Uğrak U, Teke A, Cihangiroğlu N, Uzuntarla Y. Kardiyoloji Kliniğinde Yatan Hastaların Akılcı İlaç Kullanımı Konusundaki Tutumları. TAF Prev Med Bull. 2015;14(2):137-144.

Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö. Birinci Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuranların İlaç Kullanımı Konusundaki Tutum Ve Davranışları. Dicle Tıp Dergisi. 2011; 38 (4): 458-465.

Yavuz Emik K. İstanbul’da bir aile sağlığı merkezine başvuranlarda akılcı ilaç kullanımının değerlendirilmesi (Tıpta Uzmanlık Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 2018.

Nayir T, Okyay RA, Yesilyurt H, Akbaba M, Nazlıcan E, Acık Y, et al. Assessment of rational use of drugs and self-medication in Turkey: A pilot study from Elazıg and its suburbs. Pak. J. Pharm. Sci 2016;29(4):1429-1435.

Özdinc Ş, Şensoy N, Kurt R, Altas S, Altun R.Are we using drugs rationally? A survey study from Turkey. Pak J Med Sci 2015;31(5):1156-1161.

Karataş Y, Dinler B, Erdoğdu T, Ertuğ P, Seydaoğlu G. Evaluation of drug use attitudes of patient and its relatives attending to Çukurova University Medical Faculty Balcalı Hospital. Journal of Cukurova University Faculty of Medicine 2012; 37(1): 1-8.

Garrido PC, Garcia RJ, Barrera VH, Miguel AGM. Predictive factors of self-medicated drug use among the Spanish adult population.Pharmacoepidemiology and Drug Safety, 2008;17(2):193–199https://doi.org/10.1002/pds.1455.

Deniz S. Akılcı ilaç kullanımına ilişkin tutum ve davranışların belirlenmesine yönelik bir araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 2019; 22(3): 619-632.

Tesfamariam S, Anand IS, Kaleab G, Berhane S, Woldai B, Habte E, et al. Self-medication with over the counter drugs, prevalence of risky practice and its associated factors in pharmacy outlets of Asmara, Eritrea. BMC Public Health 2019;19(1),159. https://doi.org/10.1186/s12889-019-6470-5.

İndir

Yayınlanmış

2023-03-27 — 2023-03-29 tarihinde güncellendi

Sürüm

Nasıl Atıf Yapılır

Bulut, A., Yiğitbaş, Çağla, & Yılmaz, M. (2023). TÜRKİYE’NİN DOĞUSUNDA BİR ÜNİVERSİTEDE ÇALIŞAN ÖĞRETİM ÜYELERİNDE AKILCI İLAÇ KULLANIMI. Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(11). https://doi.org/10.55433/gsbd/144 (Original work published 27 Mart 2023)