GEBELİK STRESİ VE UYKU KALİTESİNİN TRİMESTER İLE İLİŞKİSİ
Pregnancy Stress and Sleep Quality
Özet Görüntüleme: 387
/ 
PDF İndirme: 188
DOI:
https://doi.org/10.55433/gsbd/149Anahtar Kelimeler:
Gebelik, Trimester, Gebelik Stresi, Uyku KalitesiÖzet
Bu çalışma, trimestere göre gebelik stresi ve uyku kalitesinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı kesitsel tipte planlanan çalışma Ekim 2019-Mart 2020 tarihleri arasında bir eğitim ve araştırma hastanesinin kadın hastalıkları ve doğum polikliniğine başvuran 148 gebe ile gerçekleştirilmiştir. Veriler kişisel bilgi formu, Gebelik Stresini Değerlendirme Ölçeği (GSDÖ-36) ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ile toplanmıştır. Verilerinin analizinde tanımlayıcı istatistikler, One Way ANOVA, Kruskal Wallis, Mann Whitney U, Bağımsız İki Örnek Testi ve Spearman Korelasyon analizi kullanılmıştır. Katılımcıların %33.1’i birinci, %33.1’i ikinci ve %33.8’inin üçüncü trimester gebedir. Trimestere göre gebelerin GSDÖ-36 toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak an-lamlı bir fark saptanmamıştır (p<0.05). Ancak trimestere göre gebelerin PUKİ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p <0.001). Kötü uyku kalitesi oranları 1.trimesterde %44.9, 2. trimesterde %38.8 iken 3. trimesterde %64 olduğu belirlenmiş-tir. GSDÖ-36 ile PUKİ toplam puanı arasında pozitif yönde anlamlı ilişki saptanmıştır (r: 0.246; p <0.05). Gebelik stresi toplam puanının artması ve gebeliğin 3. trimesterinde olmak PUKİ top-lam puanını anlamlı olarak artırmaktadır (p: 0.001, p: 0.005). Gebelerin stres düzeyinin üç trimesterde de yüksek olduğu, en kötü uyku kalitesinin üçüncü trimesterde olduğu saptanmıştır. Gebelik stres düzeyi arttıkça ve gebeliğin üçüncü tri-mesterinde uyku kalitesi kötüleşmektedir. Ebe ve hemşirelerin gebelikte stres ve uyku kalitesini objektif testler ile değerlendirmesi, gebelerin stres düzeyini azaltacak ve uyku kalitesini artıracak müdahalelerde bulunması önerilmektedir.
Referanslar
Margirit, A.C., Arslan, S., Okcu, G.(2020). Gebe kadınlarda gebelik algısının stres, demografik ve obstetrik özellikler açısından incelenmesi. HEAD. 17(1):1-8.
Koyucu, R.G., Ülkar, D., Erdem, B. (2020). Primipar ve multipar gebelerin gebelik streslerinin karşılaştırılması. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Oku-lu Dergisi. 8(3):652-663.
Kaboli, K.S., Mahmoodi, Z., Tourzani, Z.M., Tehranizadeh, M., Kabir, K., Dolatian, M. (2017). The effect of group counseling based on cognitive-behavioral approach on pregnancy-specific stress and anxiety. Shiraz E-Med J. 18(5).
Esfandiari, M., Faramarzi, M., Nasiri-Amiri, F., Parsian, H., Chehrazi, M., Pasha, H., et al. (2020). Effect of supportive counseling on pregnancy-specific stress, general stress, and prenatal health behaviors: a multicenter randomized controlled trial. Patient Educ Couns. 103(11):2297-2304.
Faramarzi, M., Amiri, F.N., Rezaee, R. (2016). Relationship of coping ways and anxie-ty with pregnancy specific-stress. Pak J Med Sci. 32(6):1364-1369.
Mahaffey, B.L., Tilley, J.L., Molina, L.K., Gonzalez, A., Park, E., Lobel, M. (2022). "How am I going to make it through pregnancy?" a qualitative examination of prenatal maternal stress. Birth. 49(2):253-260.
Bakır, N., Demir, C., Şener, N. (2021). Gebelerin yaşadığı stres ve gebelik semptomları arasındaki ilişki. Karya J Health Sci. 2(3): 71-76.
Sis Çelik, A., Atasever, İ. (2021). Gebelerde algılanan stres düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 23(2): 267-276.
Armans, M., Addante, S., Ciciolla, L., Anderson, M., Shreffler, K.M. (2020). Resili-ence during pregnancy: how early life experiences are associated with pregnancy-specific stress. ADV RES SCI. 1:295–305.
Lilliecreutz, C., Larén, J., Sydsjö, G., Josefsson, A. (2016). Effect of maternal stress during pregnancy on the risk for preterm birth. BMC Pregnancy Childbirth. 16:1-8.
Staneva, A., Bogossian, F., Pritchard, M., Wittkowski, A. (2015). The effects of ma-ternal depression, anxiety, and perceived stress during pregnancy on preterm birth: a systematic review. Women Birth. 28(3):179-193.
Li, G., Kong, L., Zhou, H., Kang, X., Fang, Y., Li, P. (2016). Relationship between prenatal maternal stress and sleep quality in Chinese pregnant women: the mediation effect of resilience. Sleep Med. 25:8-12.
Hayase, M., Shimada, M., Seki, H. (2014). Sleep quality and stress in women with pregnancy-induced hypertension and gestational diabetes mellitus. Women Birth. 27: 190-195.
Ko, S.H., Chang, S.C., Chen, C.H. (2010). A comparative study of sleep quality be-tween pregnant and nonpregnant Taiwanese women. J Nurs Scholarsh. 42:23-30.
Pınar, Ş.E., Arslan, Ş., Polat, K., Çiftçi, D., Cesur, B., Dağlar, G. (2014). Gebelerde uyku kalitesi ile algılanan stres arasındaki ilişkinin incelenmesi. DEUHYO ED. 7:171-7.
Won, C.H. (2015). Sleeping for two: the great paradox of sleep in pregnancy. J Clin Sleep Med. 11(6):593-594.
Dorheim, S.K., Bjorvatn, B.R., Eberhard-Gran, M. (2012). Insomnia and depressive symptoms in late pregnancy: a population-based study. Behav Sleep Med. 10(3):152-66.
Pietikäinen, J.T., Polo-Kantola, P., Pölkki, P., Saarenpää-Heikkilä, O., Paunio, T., Paavonen, E.J. (2019). Sleeping problems during pregnancy—a risk factor for postna-tal depressiveness. Arch Womens Ment Health. 22(3):327-337.
Mourady, D., Richa, S., Karam, R., Papazian, T., Hajj Moussa, F., El Osta N., et al. (2017). Associations between quality of life, physical activity, worry, depression and insomnia: a cross-sectional designed study in healthy pregnant women. Plos One. 12(5):1-15.
Okun, M.L., Schetter, C.D., Glynn, L.M. (2011). Poor sleep quality is associated with preterm birth. Sleep. 34(11):1493-1498.
Öztürk, M.D., Yılmaz, A., Müsüroğlu, S., Sevinç, S., Akcan, B. (2019). Son tri-mesterdeki gebelerin uyku kalitelerinin ve uyku problemlerine karşı başetme yöntem-lerinin belirlenmesi. SDÜ Sağlık Bilim Dergisi. 10(3):212-16.
Chen, C.H. (2015). Revision and validation of a scale to assess pregnancy stress. J Nurs Res. 23(1):25–32.
Akın, Ö. (2018). Gebelik Stresini Değerlendirme Ölçeği’nin Türkçe geçerlilik ve güve-nirlik çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Ordu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Or-du.
Buysse, D.J., Reynolds, C.F., Monk, T.H., Berman, S.R., Kupfer, D.J. (1989). The Pittsburgh Sleep Quality Index: A New İnstrument for Psychiatric Practice and Re-search. Psychiatry Res. 28:193-213.
Ağargün, M.Y., Kara, H., Anlar, Ö. (1996). The validity and reliability of the Pitts-burgh Sleep Quality Index. Turk Psıkıyatrı Derg. 7:107-15.
Austin, M.P.V., Mule, V., Hadzi-Pavlovic, D., Reilly, N. (2022). Screening for anxiety disorders in third trimester pregnancy: a comparison of four brief measures. Arch Womens Ment Health. 25(2):389-97.
Hou, Q., Li, S., Jiang, C., Huang, Y., Huang, L., Ye, J., et al. (2018). The associations between maternal lifestyles and antenatal stress and anxiety in Chinese pregnant wom-en: a cross-sectional study. Sci Rep. 8(1):10771.
Tsai, Y.J., Hsu, Y.Y., Hou, T.W., Chang, C.H. (2018). Effects of a web-based antena-tal care system on maternal stress and self-efficacy during pregnancy: a study in Tai-wan. J Midwifery Womens Health. 63(2):205-13.
Şanlı, Y., Aypar Akbağ, N.N. (2022). Effects of Stress in pregnancy on prenatal at-tachment, and contributing factors. Psychiatr Danub. 34(1):25-33.
Yu, Y., Li, M., Pu, L., Wang, S., Wu, J., Ruan, L., et al. (2017). Sleep was associated with depression and anxiety status during pregnancy: a prospective longitudinal study. Arch Womens Ment Health. 20(5):695-701.
Dennis, C.L., Falah-Hassani, K., Shiri, R. (2017). Prevalence of antenatal and postna-tal anxiety: systematic review and meta-analysis. Br J Psychiatry. 210(5):315-23.
Skouteris, H., Carr, R., Wertheim, E.H., Paxton, S.J., Duncombe, D. (2005). A Pro-spective study of factors that lead to body dissatisfaction during pregnancy. Body Im-age. 2(4):347-61.
Tripathi, P., Devkota, G. (2020). Stress and coping strategies among pregnant women attending antenatal clinic of a teaching hospital in Eastern Nepal. Nep J Obstet Gynacol. 15(2):28-33.
Arkalı, G.T. (2021). Gebelikte uyku kalitesi ile gebelik uyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Aydın Adnan Menderes
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
Köybaşı, E.Ş., Oskay, Ü.Y. (2017). Gebelik sürecinin uyku kalitesine etkisi. Gülhane Tıp Derg. 59:1-5.
Kostanoğlu, A., Manzak, A.S., Şahin, A. (2019). Gebelerde fiziksel aktivite seviyesi ve uyku kalitesinin yaşam kalitesine etkisi. J Turk Sleep Med. 3:80-87.
Çoban, A., Yanıkkerem, U.E. (2010). Gebelerde uyku kalitesi ve yorgunluk düzeyi. Ege Tıp Dergisi. 49:87-94.
Sedov, I.D., Cameron, E.E., Madigan, S., Tomfohr-Madsen, L.M. (2018). Sleep quali-ty during pregnancy: a meta-analysis. Sleep Med Rev. 38:168-76.
Gao M, Hu J, Yang L, Ding N, Wei X, Li L, et al. (2019). Association of sleep quality during pregnancy with stress and depression: a prospective birth cohort study in China. BMC Pregnancy Childbirth. 19(1):444.
İndir
Yayınlanmış
Sürüm
- 2024-07-02 (2)
- 2023-06-27 (1)
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
