AFET HEMŞİRESİ BAKIŞ AÇISIYLA DEPREM SONRASI CRUSH SENDROMU: OLGU SUNUMU
CRUSH SENDROMU OLGU
Özet Görüntüleme: 691 / PDF İndirme: 392
DOI:
https://doi.org/10.55433/gsbd/172Anahtar Kelimeler:
Crush sendromu , Deprem , Hemşirelik BakımıÖzet
Deprem felaketleri anında özellikle hemşirelerin bilmesi gereken bazı tıbbi durumlar bulunmaktadır. Deprem enkazı altında belirli pozisyonlarda uzun süre kalınması nedeniyle Crush Sendromu görülebilmektedir. Depremzedenin kurtarılmasından hemen sonra başlayan reperfüzyon, kas hücre yıkımı sonrası açığa çıkan ve diğer organlar için toksik etkileri olan içeriğin sistemik dolaşıma geçmesine neden olur. Bu durum vücut sistemini etkileyen ciddi bir durumdur. Sonucunda, kardiyopul-moner yetmezlik, yaygın ödem, hiperpotasemi, hiperfosfatemi, asidoz, koagülopati, enfeksiyonlar ve en önemlisi akut böbrek yetmezliği gelişebilmekte ve hasta kaybedilebilmektedir. Uygulanacak tıbbi tedavi ve hemşirelik bakımı önem arzetmektedir. Bu olgu sunumunda deprem sonrası gelişen bir crush sendromlu hastaya ilişkin bilgiler ve hemşirelik bakım planı örneği verilmiştir. Olgunun aldığı sağlık hizmeti sonunda iyileşmesi sağlanmış, böbrek fonksiyonları iyileşmiş ve yaraları oldukça iyi duruma gelmiştir. Hemşirelerin afetlerde gelişebilecek Crush Sendromuna ilişkin bilgi düzeyini arttırması, kendilerini geliştirmeleri bireysel ve toplumsal farkındalıkla afet ve kriz yönetiminin her aşamasında yer almalarının oldukça öneli olduğu sonuçlarına varılmıştır.
Referanslar
AFAD. (2014). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. (2014). T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
UNDRR, Office for Disaster Risk Reduction (2020) Hazard Definition & Classification Review. Geneva, Switzerland: Technical Report.
Taş, N. (2003). "Yerleşim alanlarında olası deprem zararlarının azaltılması". Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 8(1), 225-231.giche, 108(1), 1-5.
(http://www.koeri.boun.edu.tr/scripts/lst6.asp.Erişim Tarihi: 06.02.2023).
(https://deprem.afad.gov.tr.Erişim tarihi: 21.03.2023).
Nowell L, Dhingra S, Andrews K, et al. (2021). A grounded theory of clinical nurses’ process of coping during covid-19. Journal of Clinical Nursing, 1–12.
Veenema, T. G. (Ed.). (2018). Disaster nursing and emergency preparedness. Springer Publishing Company.
Loke, A. Y., Guo, C., Molassiotis, A. (2021). Development of disaster nursing education and training programs in the past 20 years (2000–2019): A systematic review. Nurse education today, 99, 104809.
Brinjee, D., Al Thobaity, A., Almalki, M., & Alahmari, W. (2021). Identify the disaster nursing training and education needs for nurses in Taif City, Saudi Arabia. Risk Management and Healthcare Policy, 2301-2310.
Fletcher, K. A., Reddin, K., Tait, D. (2022). The history of disaster nursing: from Nightingale to nursing in the 21st century. Journal of research in nursing, 27(3), 257-272.
Eid-Heberle, K. Burt, S. (2023). Disaster education in the nursing curriculum: Embracing the past, learning from the present, preparing for the future. Journal of RadiologNursing.
Langan, J.C., Lavin, R., Wolgast, K.A., Veenema, T.G. (2017). Education for developing and sustaining a health care workforce for disaster readiness. Nurs. Adm. Q. 41, 118–127.
Kılıç, N., Şimşek, N. (2019). The effects of psychological first aid training on disaster preparedness perception and self-efficacy. Nurse education today, 83, 104203.
Akpınar, N. B. Ceran, M. (2020). Afetlerle ilgili güncel yaklaşımlar ve afet hemşiresinin rol ve sorumlulukları. Paramedik ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi, 1(1), 28-40.
Gupta RD, Islam N, Debnath DK, Morshed SM, Rahman A. (2021). Acute Kidney Injury in Crush Syndrome and Renal Disaster-Experience in Bangladesh after garment factory collapse. Bangladesh J Medicine; 32: 107-112.
Vanholder R, Sever MS. (2012). Crush recommenda-tions: a step forward in disaster nephrology. Nephrol Dial Transplant; (27): 1277–1281.
Bitek, D. E., Dilek, F., Özgül, E. R. O. L. (2016). “Bir Kaçış Hikayesi” Crush Sendromu ve Hemşirelik Bakımı. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, 11(1), 55-59.
Knott, L, Bonsall, A. (2015). Crush Syndrome. Meets Patient’s editorial guidelines Web Site. https://patient.info/doctor/crush-syndrome, 10.02.2023.
Kurultak, İ (2022). Deprem yaralanmalı erişkin hastada ezilme (crush) sendromu. TOTBİD Dergisi 2022; 21:294-303.
Sutera, D., Barbuscia, L., Bonarrigo, A., D'Angelo, G., & Gitto, E. (2020). Intensive management of a crush syndrome case. Atti della Accademia Peloritana dei Pericolanti-Classe di Scienze Medico-Biolo.
Jin H., Lin X., Liu Z., J. Wang, J. Wang, Y. Zhang, et al. (2022). Remote ischemic postconditioning protects against crush-induced acute kidney injury via down-regulation of apoptosis and senescence Eur J Trauma Emerg Surg, 48, pp. 4585-4593, 10.1007/s00068-022-01910-5.
Banerjee, A. (2017). Crush Injury, Crush Syndrome, Traumatic Rhabdomyolysis, Muscle Reperfusion Syndrome. Critical Care Medicine Cancer Therapy Advisor Web Site https://www.cancertherapyadvisor.com/home/decision-support-in-medicine/critical-care medicine/crush-injury-crush-syndrome-traumatic-rhabdomyolysis-muscle-reperfusion-syndrome/, 23.02.2023.
Bıçakçı, N., Karakayalı, O. (2022). Depremler ve Medikal Etkileri. Anatolian Journal of Emergency Medicine, 5(4), 203-208.
Qiao, O., Wang, X., Wang, Y., Li, N., & Gong, Y. (2023). Ferroptosis in acute kidney injury following crush syndrome: a novel target for treatment. Journal of Advanced Research.
Karahan, S., Bozkul, G., Sağdıç, B. Ç. (2023). Depreme Bağlı Yaşanan Ezilme Sendromu ve Hemşirelik Bakımı. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 99-104.
Gündüz, F., Ersoy, G. (2022). 112 Ambulans Servisi Çalışanlarının Sahada Crush Sendromu Tedavisine İlişkin Bilgi Düzeyleri: İzmir İli Örneği. Hastane Öncesi Dergisi, 7(1), 37-50.
Odeh M. (1991). The role of reperfusion-induced injury in the pathogenesis of the crush syndrome. N Engl J Med. 16;324(20), 1417-22 doi : 10.1056/NEJM199105163242007.
Sever MS, Vanholder R. (2012). RDRTF of ISN Work Group on Recommendations for the Management of Crush Victims in Mass Disasters. Recommendation for the management of Crush victims in mass disasters. Nephrol Dial Transplant; 27(Suppl 1):1-67. Crossref.
Uysalol, M., Çağlar, A., Gültekingil, A., Türe, E., Tekşam, Ö., & Yıldızdaş, D. (2023). Depremde Çocuk Hastaya Yaklaşım. https://millipediatri.org.tr/Custom/Upload/files/depremde_cocuk_hastaya_yaklasim.cocuk_acil_ve_yogun_bakim_dernegi(1).pdf.
Akdam, H, Alp, A. (2015). Crush Syndrome. The Journal of Tepecik Education and Research Hospital, 25(2), 71-77.
İndir
Yayınlanmış
Sürüm
- 2024-07-02 (2)
- 2023-12-24 (1)
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.