ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SAĞLIKLI BESLENME VE FİZİKSEL AKTİVİTE DAVRANIŞLARI GELİŞTİRME PROGRAMLARININ ETKİNLİĞİ: SİSTEMATİK DERLEME

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerine uygulanan sağlığı geliştirme programlarının sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite davranışları üzerine etkisine yönelik yapılan çalışmaların sonuçlarını belirlemek ve sistematik olarak gözden geçirmektir. Yöntem: Sağlığı geliştirme programlarının etkisini belirlemek için Cochrane, Pubmed, Science Direct, Medline, SCOPUS, Ulakbim veri tabanları kontrol edilerek yayınlanmış orijinal müdahale çalışmaları incelenmiştir. Tarama İngilizce dilinde “university students and nutrition and exercise”, “university students and healthy eating and physical activity”, “university students and nutrition and physical activity”, university students and healthy eating and exercise” anahtar kelimeleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya dahil edilme kriterlerine uygun toplam on iki makale değerlendirmeye alınmıştır. Bulgular: Üniversite öğrencilerine yapılan müdahale türleri telefon ve e-posta yoluyla mesaj, web tabanlı eğitim ve grup eğitimidir. Üniversite öğrencilerine yönelik yapılan müdahalelerden çalışmaya dahil edilen 11 çalışmanın 10’unda yapılan girişimin etkin olduğu belirlenmiştir. Sonuç ve Öneriler: Uygulanan programların çoğunda öğrencilerin sağlıklı beslenme ya da fiziksel aktivite düzeylerinde artış görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite davranışlarının geliştirilmesine yönelik müdahalelerin oldukça etkili olması, gelecekteki çalışmalarda uygun maliyetli yöntemlerin belirlenmesi gerekliliğine işaret etmektedir. Bu nedenle hemşirelerin üniversite temelli, çok bileşenli müdahale girişimlerini planlaması önerilir.