MEME KANSERLİ HASTALARDA AMELİYAT SONRASI RESİM SANATININ UMUTSUZLUK VE YORGUNLUK ÜZERİNE ETKİSİ/YARI DENEYSEL BİR ÇALIŞMA

Özet

Umutsuzluk ve yorgunluk meme kanserli hastalarda ameliyat sonrası dönemde sık görülen semptomlardandır. Sanat yapma ya da sanat terapi gibi destek girişimlerinin kanserli hastalarda görülen semptomlar üzerinde olumlu etki yaptığı bildirilmektedir. Bu yarı deneysel araştırmada amaç meme kanseri nedeniyle ameliyat olan hastaların, ameliyat sonrası dönemde resim yapmalarının umutsuzluk ve yorgunluk üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Araştırmanın evrenini Türkiye’de bir üniversite hastanesinde meme kanseri nedeniyle ameliyat olan ve şehir merkezinde yaşayan tüm yetişkin hastalar oluşturdu. Araştırmanın örneklemi ise 55 deney grubu ve 55 kontrol grubu olmak üzere 110 hastadan oluştu. Örneklem evrenden olasılıksız gelişigüzel örnekleme yöntemiyle seçildi. Araştırma Nisan 2016-Ocak 2018 tarihleri arasında tamamlandı. Verilerin elde edilmesinde Hasta Tanıtım Formu, Piper Yorgunluk Ölçeği ve Beck Umutsuzluk Ölçeği kullanıldı. Verilerin analizinde yüzdelik, ortalama, standart sapma, ki kare, bağımsız gruplarda t testi, eşleştirilmiş t testi ve korelasyon kullanıldı. Deney grubundaki hastaların resim çalışması sonrasında umutsuzluk ve yorgunluk puanlarının istatistiksel olarak önemli düzeyde azaldığı görüldü (p:0.000). Kontrol grubundaki hastaların umutsuzluk ve yorgunluk puanlarında ise istatistiksel olarak önemli bir değişim gözlenmedi. Bu bağlamda hemşirelerin, resim yapmanın umutsuzluk ve yorgunluk üzerine etkisini bilmeleri ve uygulamalarında yer vermeleri gerektiği düşünülmektedir. Resim sanatının farklı hasta gruplarındaki etkilerini değerlendirmek amacıyla yeni çalışmaların yapılması önerilebilir.