COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNDE SAĞLIK KURUMLARINDA BEYAZ KOD UYGULAMASININ İNCELENMESİ: ANTALYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ÖRNEĞİ

Özet

Bu çalışmanın amacı; zor günlerden geçtiğimiz COVID-19 pandemi sürecinde sağlık çalışanlarının yaşadığı sözel, sözel/fiziksel ya da fiziksel şiddetin geçmiş yıla göre kıyaslanarak analizinin yapılması ve değerlendirilmesidir. Tanımlayıcı nitelik özelliği taşıyan bu çalışma 1 Ocak-31 Ekim 2019 ve 1 Ocak – 31 Ekim 2020 tarihleri arasında Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimine gelen 199 adet Beyaz Kod bildirimi incelenerek yapılmıştır. İncelenen bu verilere SPSS 25,0 programında frekans analizi yapılmış, şekil çiziminde Visio programından yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre 2019 yılında 142, 2020 yılında ise 57 bildirim yapılmıştır. Beyaz kod bildirimi en fazla 2019 yılında Ağustos ayında yapılırken 2020 yılında Mart ayında yapılmıştır. Şiddet olayının başlamasında en büyük etken her iki yılda da hasta/hasta yakının yanlış tutumu ve davranışı olarak ortaya çıkmıştır. Yapılan şiddet türü her iki yılda da en fazla sözel şiddettir. Şiddetin uygulandığı birimler ise 2019 yılında en fazla 44% oranında acilde gerçekleşirken 2020 yılında 49,1% oranında poliklinik biriminde gerçekleşmiştir. Sağlık çalışanlarına şiddet uygulayanların çoğunluğu söz konusu yıllarda hastalardır. 2019 yılında en fazla kadın ve 2020 yılında ise erkek sağlık çalışanına şiddet uygulanmıştır. Sağlık çalışanlarında en fazla şiddet uygulanan meslek grubu her iki yılda da doktorlar olmuştur. Araştırmanın sonucuna göre hastaneye başvuran hasta sayısının 2019 yılında (10 aylık ortalama) 2.345.585 iken 2020 yılında (10 aylık ortalama) 1,402,812 kişidir. 2020 yılında hasta sayısındaki azalmanın yaşanan pandemi salgını nedeniyle alınan önlemlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu çalışmanın sonucunda, diğer zamanlarda olduğu gibi COVID-19 sürecinde de sağlık profesyonellerinin sözel ve fiziksel şiddete uğradığı açıkça ortadadır. Bu durum göz önünde bulundurularak yalnızca hastane yönetiminin değil, aynı zamanda Sağlık Bakanlığı’nın da kalıcı çözümler bulması ve yaptırımlar uygulaması gerekmektedir.