KANSERLİ ÇOCUĞA SAHİP EBEVEYNLERİN ÇOCUKLARINI COVID-19’DAN KORUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ YAŞAM KALİTELERİNE VE ÇOCUKLARININ YAŞAM KALİTELERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

COVID-19’DAN KORUMAYA YÖNELİK TUTUM


Özet Görüntüleme: 140 / PDF İndirme: 104

Yazarlar

  • ASLI AKDENİZ KUDUBEŞ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ
  • GÜLÇİN ÖZALP GERÇEKER
  • BÜŞRA GÜLİZ YILDIRIM
  • MURAT BEKTAŞ

DOI:

https://doi.org/10.55433/gsbd/207

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, Ebeveyn, kanser, covid-19, pandemi

Özet

Bu çalışma, kanserli çocuğa sahip ebeveynlerin çocuklarını COVID-19’dan korumaya yönelik tutumlarının yaşam kalitelerine ve çocuklarının yaşam kalitelerine etkisinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı, korelasyonel ve kesitsel olarak yapılmıştır. Bu çalışma, bir üniversite hastanesinin pediatrik onkoloji-hematoloji kliniğinde tedavi gören 160 tane 7-18 yaş arası çocuklar ve ebeveyni ile yapılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında; Sosyodemografik Bilgi Formu, Ebeveynlerin Çocuklarını COVID-19’dan Korumaya Yönelik Tutumları Ölçeği (PAS-CV19S), WHOQOL-BREF(TR) Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe Ulusal Kısa Sürümü, KINDL Ölçeği Onkoloji Modülü kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde ortalama, yüzdelik hesaplamalar ile korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışmaya katılan çocukların ve ebeveynlerin PAS-CV19S toplam puan ortalaması, genel sağlık, mental sağlık ve önleyici davranışlar alt boyut puan ortalamasının sırasıyla 104,16 + 12,32, 34,00 + 6,08, 22,60 + 2,60 ve 47,56 + 5,87 olduğu saptanmıştır. WHOQOL-BREF bedensel iyilik, ruhsal (mental) iyilik, sosyal ilişkiler ve çevre alt boyut puan ortalamasının sırasıyla 20,22 + 2,48, 17,21 + 1,81, 7,38 + 1,47 ve 25,82 + 2,95 olduğu ve KINDL Ölçeği toplam puan ortalaması, fiziksel, zihinsel, sosyal ve tedavi alanı alt boyut puan ortalamasının sırasıyla 12,95 + 2,63, 16,51 + 2,71, 11,32 + 5,71, 29,26 + 4,79 ve 69,89 + 8,75 olduğu saptanmıştır. PAS-CV19S toplam puan ve yaşam kaliteleri alt boyutları arasında ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Bu çalışma, kanserli çocuğa sahip ebeveynlerin çocuklarını COVID-19’dan korumaya yönelik tutumlarının oldukça yüksek olduğunu ve kendi yaşam kalitelerinin ve çocuklarının yaşam kalitelerinin oldukça düşük olduğunu gösteren bir çalışmadır.

Referanslar

Darcy L, Knutsson S, Huus K, Enskar K. The Everyday Life of the Young Child Shortly After Receiving a Cancer Diagnosis, From Both Children’s and Parent’s Perspectives. Cancer Nurs. 2014;37(6):445–56.

Flury M, Caflisch U, Ullmann-Bremi A, Spichiger E. Experiences of Parents With Caring for Their Child After a Cancer Diagnosis. Journal of Ped Oncol Nurs. 2011;28(3):143–53.

Semple CJ, McCance T. Parents' experience of cancer who have young children: a literature review. Cancer nursing. 2010; 33(2): 110-8.

Kotecha RS. Challenges posed by COVID-19 to children with cancer. Lancet Oncol. 2020;21(5):e235.

Darlington AE, Morgan JE, Wagland R, Sodergren SC, Culliford D, Gamble A, et al. COVID‐19 and children with cancer: Parents’ experiences, anxieties and support needs. Pediatr Blood Cancer. 2021 Feb 21;68(2).

Jiao WY, Wang LN, Liu J, Fang SF, Jiao FY, Pettoello-Mantovani M, et al. Behavioral and Emotional Disorders in Children during the COVID-19 Epidemic. Journal of Pediatrics. 2020; 221:264-266.e1.

Pars H. Children in COVID-19 Pandemic. Journal of Hacettepe University Faculty of Nursing. 2020; 7:66–75.

Rosenthal R. The Handbook of Research Synthesis. Cooper H, Hedges L, editors. NewYork: Russell Sage Foundation; 1994. 231–244 p.

Altay N, Arpacı T, Toruner EK. Kanser tanısıyla izlenen adölesanların algıladıkları ebeveynlik tutumları ve benlik saygıları arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2020;11(4):298–305.

Bozkurt G, İnal S, Yantiri L, Alparslan Ö. Relationship Between Coping Strategies, Religious Attitude, and Optimism of Mothers of Children With Cancer. Journal of Transcultural Nursing. 2019; 30(4):365–70.

Lemos MS, Lima L, Silva C, Fontoura S. Disease-related Parenting Stress in the Post-treatment Phase of Pediatric Cancer. Compr Child Adolesc Nurs. 2020;43(1):65–79.

Gerçeker G, Özdemir B, ÖzdemirE, Bektas M. Ebeveynlerin COVİD-19 Korkusu Çocuklarını COVİD-19’dan Korumaya Yönelik Tutumlarını Etkiler mi? Psikometrik ve Korelasyonel Bir Çalışma. In: Sağlıklı Büyüyen Çocuk Kongresi. İzmir; 2020.

Eser E, Fidaner H, Eser SY, Fidaner C, Elbi H. Derivation of response scales for WHOQOL TR: The effect of the level of education on the use of Visual Analog Scales. Eur Psychol. 2000;5(4):278–84.

Offord DR, Boyle MH, Szatmari P, Rae Grant NI, Links PS, Cadman DT, et al. Ontario Child Health Study: II. Six-Month Prevalence of Disorder and Rates of Service Utilization. Arch Gen Psychiatry. 1987;44(9):832–6.

Ergin D, Eser E, Kantar M, Ekti Genç R. Psychometric Properties of the Oncology Module of the KINDL Scale: First Results. Journal of Pediatric Oncology Nursing. 2015;32(2):83–95.

van Schoors M, de Mol J, Morren H, Verhofstadt LL, Goubert L, van Parys H. Parents’ Perspectives of Changes Within the Family Functioning After a Pediatric Cancer Diagnosis: A Multi Family Member Interview Analysis. Qual Health Res. 2018;28(8):1229–41.

Rosenthal DM, Ucci M, Heys M, Hayward A, Lakhanpaul M. Impacts of COVID-19 on vulnerable children in temporary accommodation in the UK. Lancet Public Health. 2020;5(5): e241–2.

Nerli RB, Adarsh S, Manas S, Shridhar G. Pediatric Blood & Cancer COVID-19 pandemic: A challenge to a child with cancer. Pediatr Blood Cancer. 2020; 67(9):1–2.

Rashi BS, Pal S, Ganguly SS, Biswas SK. Parenting children with cancer: Impact assessment on quality of life using World Health Organization quality of life tool-BREF tool. Int J Med Sci Public Health.2018; 7: 225-8.

Harputluoğlu N, Özdemir SA, Yılmaz Ü, Çelik T. Evaluation of primary caregiver parents' quality of life in pediatric palliative care with the WHOQOL-Bref (TR). Turkish Archives of Pediatrics. 2021; 56(5): 429.

Yildiz GK, Yildiz S, Yoruk MA, Sevgen S. A tablet game or training booklet? Two methods for evaluating symptom management and quality-of-life of children receiving chemotherapy. European Journal of Oncology Nursing. 2022;61: 102190.

Ergin D, Eser E, Kantar M, Ekti Genç R. Psychometric properties of the oncology module of the KINDL scale: first results. Journal of Pediatric Oncology Nursing. 2015;32(2): 83-95.

Crespo C, Santos S, Tavares A, Salvador Á. “Care that matters”: Family-centered care, caregiving burden, and adaptation in parents of children with cancer. Families, Systems and Health. 2016;34(1):31–40.

Long KA, Marsland AL. Family Adjustment to Childhood Cancer: A Systematic Review. Clin Child Fam Psychol Rev. 2011 Mar;14(1):57–88.

Hovén E, Grönqvist H, Pöder U, von Essen L, Lindahl Norberg A. Impact of a child’s cancer disease on parents’ everyday life: a longitudinal study from Sweden. Acta Oncol. 2017;56(1):93–100.

İndir

Yayınlanmış

2024-01-05

Nasıl Atıf Yapılır

AKDENİZ KUDUBEŞ, A., ÖZALP GERÇEKER, G., YILDIRIM, B. G., & BEKTAŞ, M. (2024). KANSERLİ ÇOCUĞA SAHİP EBEVEYNLERİN ÇOCUKLARINI COVID-19’DAN KORUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ YAŞAM KALİTELERİNE VE ÇOCUKLARININ YAŞAM KALİTELERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ: COVID-19’DAN KORUMAYA YÖNELİK TUTUM. Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(14). https://doi.org/10.55433/gsbd/207