0-1 YAŞ GRUBU BEBEĞI OLAN ANNELERIN ANI BEBEK ÖLÜM SENDROMU RISK FAKTÖRLERI HAKKINDA BILGI VE DAVRANIŞLARININ DEĞERLENDIRILMESI


Özet Görüntüleme: 137 / PDF İndirme: 77

Yazarlar

  • Zerrin ÇİĞDEM
  • Sibel CANBAL
  • Melike Yavaş ÇELİK

DOI:

https://doi.org/10.55433/gsbd/263

Anahtar Kelimeler:

Ani bebek ölüm sendromu, anneler, bebekler

Özet

Bu çalışma, 0-1 yaş arası bebeği olan annelerin Ani Bebek Ölüm Sendromu (ABÖS)’e ilişkin risk faktörleri hakkında bilgi düzeylerini değerlendirmek ve sosyo-demografik değişkenlerle ilişkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 0-1 yaş arasında bebeği olan 375 anne ile yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi tabakalı basit tesadüfi örneklem yöntemi ile belirlendi. Veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan sorular ile toplanmıştır. Veriler SPSS programında analiz edildi. Annelerin %5,3(20)’nin kendisinin ya da akrabasının ani bebek ölümü yaşadığı belirlendi. Annelerin yarısından fazlası (%64,3; n=241) evin ısınmasının soba ile sağlandığını belirtirken, %94,7’sinin (n=355) aile ve akraba çevresinde ani bebek ölümünün görülmediğini, %5,3(20)’nin ise ani bebek ölümü tanımladığı belirlendi. Annelerin %52.5’inin (n=197)  doğum öncesi/sonrası bebek bakımına yönelik bilgi/eğitim aldıkları belirlendi. Bebek bakımı ile ilgili bilgi/eğitim aldığını belirten annelerin bu bilgi/eğitimleri birden fazla kaynaktan aldıkları ve bu kaynağın en yüksek oranda (%97.0; n=191) hemşire ve ebe olduğu görüldü. Annelerin ani bebek ölüm sendromu açısından risk oluşturacak birçok girişimde(bebeği yanlış pozisyonda yatırma, bebeğin yüzüne uyurken tülbent örtme, bebeği uyurken yanında yatırma, bebeği sıkı sıkı battaniyeye sarma, bebek uyurken bebeğin ağzına sokabileceği yabancı meteryalleri yanında bulundurma, bebeğin uyuduğu yatağın ani bebek ölüm sendromu açısından risk oluşturacak şekilde tercih edilmesi)  bulundukları belirlendi. Annelerin ani bebek ölüm sendromu hakkında bilgilerinin yetersiz olduğu anlaşıldı.

Referanslar

Çavuşoğlu H. (2013). Çocuk Sağlığı Hemşireliği Kitabı ,Onuncu Baskı ,Ankara, Sistem Ofset Basımevi,Merdiven Ajans ISBN:975-94996-3-0 975-94996-5-7. 101-102.

Dünya Sağlık Örgütü/ World Health Organization(2012) „Born Too Soon The Global Action Report on Preterm Birth‟, WHO, 1-2.

Sungur İ, Çöl M. (2016) Mortalite ile ilgili önemli ölçütlerin dünyadaki ve Türkiye‟deki durumu;Dahili tıp bilimleri, Ankara üniversitesi tıp fakültesi mecmuası, 69(1) DOI:10.1501/Tıpfak-000000907: 1-5.

World Health Organization.(2015) MillenniumDevelopment Goals (MDGs). http://www.who.int/entity/mediacentre/factsheets/fs290/en/index.htm (08.02.2016).

T.C. Türkiye İstatistik Kurumu TUİK 2015 T.C. Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı.http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21522 (28.04.2016).

T.C.Türkiye İstatistik Kurumu TUİK 2016 T.C.Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24649/ (05.2017).

Shapiro-Mendoza CK, Kimball M, Tomashek KM (2009),US infant mortality trends attributable to accidental suffocation and strangulation in bed from 1984-2004: are rates increasing? Pediatrics; 123(2): 533.

Murphy SL, Xu J, Kochanek KD. Deaths: Final Data for 2010. National Vital Statistics Reports2013, 61(4): 1-117.

Heron M, Sutton PD, Xu J, Ventura SJ, Strobino Dm, Guyer B. (2007) Annual summary of vital statistics: Pediatrics 2010 ;125:4-15.

Perk Y. (2011) „Ani bebek ölüm sendromu (SIDS)‟, Eds. EkĢi A, Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul. 14-23.

Centers for Disease Control and Prevention web sitesi Sudden Infant Death Syndrome. 2015.http://www.cdc.gov/SIDS/ (3.10.2016).

World Health Organization Newborn death and illness. http://www.who.int/pmnch/media/press_materials/fs/fs_newborndealth_illness/en/ (02.01.2017).

United Nations International Children's Emergency Fund (2009) „Türkiye‟de 5 Yaş Altı Ölüm Hızında Azalma: Bir Durum Araştırması‟, Unisef, Türkiye.

Willinger M, James LS, Catz C. (1991) Defining the sudden infant death syndrome (SIDS): Deliberations of an expert panel convened by the National Institute of Child Health and Human Development. Pediatr. Pathol; 11(2): 677-84.

American Academy of Pediatrics. (2011)Task force on sudden ınfant death syndrome. SIDS and other sleep-related ınfant deaths: expansion of recommendations for a safe ınfant sleeping environment. Pediatrics; 128(5): 1030-1039.

Harper RM, Kinney HC, Fleming PJ, Thach BT. (2000) Sleep influences on homeostatic functions: implications for sudden infant death syndrome. Respir Physiol;119:123-32.

Goberman AM, Johnson S, Cannizzaro MS, Robb MP. (2008) The effect of positioning on infant cries: ımplications for sudden infant death syndrome. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology; 72: 153-165.

Corwin MJ. (2015) Sudden infant death syndrome: Risk factors and risk reduction strategies. Up to date.

Hauck FR, Moore CM, Herman SM, Donovan M, Kalelkar M, Christoffel KK, Hoffman HJ, Rowley D. (2002) The contribution of prone sleeping position to the racial disparity in sudden ınfant death syndrome: the Chicago ınfant mortality study. Pediatrıics; 110(4): 772-780.

Erdoğan Ç. (2015) “Denizli il merkezinde 0-12 ay arası bebeği olan annelerin ani bebek ölüm sendromu konusunda riskli davranışlarının belirlenmesi” Hemşirelik Programı Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli

Çalışır H, Özvurmaz S, Tuğrul E. (2007) “Aydın il merkezindeki 0-11 aylık bebeklerde ani bebek ölüm sendromu ile ilgili risk faktörlerinin incelenmesi” C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi; 11(2): 7-17.

Alparslan Ö, Uçan S. (2011)”Bir sağlık ocağı bölgesindeki bebeklerde ani bebek ölümü sendromu ile ilgili risk faktörlerinin belirlenmesi.” Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi; 1(2): 25-34.

Yıkılkan H, Ünalan P, Çakır E, Ersu RH, Cifcili S, Akman M, Uzuner E. (2011) Sudden infant death syndrome: how much mothers and health professionals know. Pediatrics International; 53(1): 24-28.

Çelik Y, Meral C, Öztürk B, Purisa S. (2010) “Çocuk polikliniğinde izlenen bebeklerin uyuma pozisyonlarının değerlendirilmesi.” Çocuk Dergisi; 10(4):179-182.

Gökçe, S., Baysal, S.U. (2004) Ani Bebek Ölümü Sendromu, İstanbul Tıp Fakültesi,mecmuası 67:1.

Geib LT, Aerst D, Nunes ML. (2006) Sleep practice and sudden infant death syndrome: A new proposal for scoring risk factors. Sleep; 29(3): 1288 -1294.

Nelson EA, Taylor BJ. (2001) “International child care practices study:infant sleep position and parental smoking.”Early Hum Dev;64(1): 7-20

Pillitteri A. (1999) Child Health Nursing Care of The Childbearing Family, Lippincott Company, London, Philadelphia, 130-172.

Erçin S. (2012) „Ani Bebek Ölümü Sendromu (SIDS)‟, Hayata Prematüre Başlayanlar, Eds. OkumuĢ N, Mrk Baskı ve Tanıtım Hizmetleri, Ankara, 47-79.

Coleman-Phox K, Odouli R, Li DK. (2008) “Use of a fan during sleep and the risk of sudden ınfant death syndrome.” Arch Pediatr Adolesc Med; 162(10): 963-968.

Çetin T, Altun AB, Kerkez B, Tatlı S, Özer C. (2012) Hatay ilinde 2009 ve 2010 yıllarında bebek ölüm hızları ve nedenleri. Ege Journal of Medicine; 51(2):111-116

Mitchell EA. (2007) Recommendations for sudden infant death syndrome prevention: a discussion document. Archives of Disease in Childhood; 92(2): 155- 159.

Carpenter R, McGarvey C, Mitchell EA, Tappin MD, Vennemann MM, Smuk M, Carpenter JR. (2013) Bed sharing when parents do not smoke: is there a risk of sudden infant death syndrome? An individual level analysis of five major case– control studies. BMJ; 3(2): 1-11

Blair PS, Heron J, Fleming PJ. (2010). Relationship between bed sharing and breastfeeding: longitudinal, population-based analysis. Pediatrics; 126(5): 1119- 1126

Pansy J, Zotter H, Sauseng WSS, Lang U, Kerbl, R. (2008). Pacifier use: What makes mothers change their mind? Acta Pædiatrica; 97(7): 968-971.

Victora C, Behague D, Barros F, Olinto M, Weiderpass E. (1997). Pacifier use and short breastfeeding duration: cause, consequence, or coincidence? Pediatrics; 99(3): 445-453

TNSA2013 http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf (11.04.2017).

Luijk MP, Mileva-Seitz VR, Jansen PW, IJzendoorn MH, Jaddoe VW, Raat H. (2013). Ethnic differences in prevalence and determinants of mother–child bedsharing in early childhood. Sleep Medicine; 14(11): 1092-1099

İndir

Yayınlanmış

2024-03-09

Nasıl Atıf Yapılır

ÇİĞDEM, Z., CANBAL, S., & Yavaş ÇELİK, M. (2024). 0-1 YAŞ GRUBU BEBEĞI OLAN ANNELERIN ANI BEBEK ÖLÜM SENDROMU RISK FAKTÖRLERI HAKKINDA BILGI VE DAVRANIŞLARININ DEĞERLENDIRILMESI. Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(15). https://doi.org/10.55433/gsbd/263